در چاپ برجسته ، همان‌گونه که از نامش برمی‌آید، سطح چاپ شونده یعنی نقشی که باید تکثیر شود، برجسته است، در نتیجه این قسمت برجسته در تماس چاپ تراکت با غلتک آغشته به مرکب چاپ، رنگ مرکب را به خود می‌گیرد و سپس به کاغذ منتقل می‌کند. واضح است که سطح برجسته باید معکوس نقش مورد نظر برای چاپ باشد که پس از آغشته شدن به مرکب در وضعیت صحیح روی کاغذ منتقل شود. در حروفچینی سربی برای تکثیر از کارت ویزیت روش چاپ مسطح استفاده می‌شود که در تصاویر زیر با آن آشنا می‌شوید.
قلمهای حروف سربی نسبت به فیلمهای بعدی از معنویت و اصالت بیشتری برخوردار بودند و اثر خوشنویسی قلمهای سنتی در آنها محسوس بود. چاپ تراکت پیشرفت فن‌آوری کم‌کم باعث شد دستگاه حروفچینی سربی از دور خارج شود و جای خود را به دستگاه الکترونیکی بدهد. این دستگاه از طریق عکاسی عمل حروفچینی را انجام می‌داد. در دستگاه الکترونیکی یا نوری نیز در مرحلة اول دیگ ذوب حذف و استفاده از کاغذ حساس متداول شد، ولی هنوز قالب فلزی موجود بود. رفته رفته قالبها نیز برداشته و به جای آن صفحة حروف جایگزین شد کارت ویزیت و با تبدیل شیوة مکانیکی به الکترونیکی در عصر حاضر، کلیة این دستگاهها مجهز به سیستمهای رایانه‌ای شدند. این دستگاهها را بر اساس شیوة ساخت و پیشرفت آنها به سه دسته تقسیم می‌کنند.
بتدریج فزونی یافت، ولی از زیبایی و نفاست کار کاسته شد و طرحهای تزئینی فرنگی و حاشیه‌های آماده‌ای که همراه حروف استفاده چاپ تراکت می‌کردند، به هیچ وجه جلوه و ماهیت و زیبایی صفحه‌آرایی بعضی نشریات چاپ سنگی را که تماماً توسط صنعتگری هنرمند صورت می‌پذیرفت، نداشت و از ارزشهای بصری کتابهای خطی کاسته شد. تقارن همچنان رایج بود، زیرا در سایر زمینه‌های زندگی نیز این تقارن حضور داشت، ولی کم‌کم گاهی نمونه‌هایی کارت ویزیت دیده می‌شد که به طور مثال سرلوحه را در وسط صفحة اول نگذاشته بودند یا تزئینات گیاهی به حالت متقارن استفاده نشده بودند.
از آغاز قرن چهاردهم هجری قمری، چاپ سنگی بتدریج منسوخ گردید و روزنامه‌ها به شیوة حروف سربی متحرک به چاپ می‌رسیدند. از تعداد چاپ تراکت عناوین روزنامه‌ها که در دوران مشروطه بسیار فزونی یافته بود، کاسته شد و تعداد نشریات تخصصی افزایش پیدا کرد. طریقة چاپی سربی روش نسبتاً ساده‌ای بود: کاغذ روی صفحه‌ای متشکل از حروف برجستة سربی و آغشته به مرکب. فشرده می‌شد و بر اثر این فشار، حروف بر صفحة کاغذ نقش کارت ویزیت می‌بست. حروفچینی روزنامه‌ها نخست به صورت دستی انجام می‌گرفت، ولی بعده این کار با دستگاههایی که معمولترین آنها «لاینوتایپ» بود.
همان ویژگی کتابهای خطی را داشتند و در آنها انواع تذهیب ، تشعیر ، شمسه، طرحهای اسلیمی، ترنج و نیم‌ترنج، کتیبه‌سازی، چاپ تراکت سرلوح‌سازی، حاشیه‌سازی و جدول‌سازی وجود داشته است. در بررسی صفحه‌آرایی نخستین نشریات ایران، تأثیرپذیری و شباهت زیاد ویژگیهای بصری کتابهای خطی را با این روزنامه‌ها در می‌یابیم که رابطة نزدیکی با نگارگری ایرانی به طور کلی دارند. یکی از ویژگیهای اساسی نگارگری ایران، پیوستگی آن با ادبیات فارسی است و همواره نقاشی از مضامین متنوع و گوناگون ادبی مایه گرفته است و کارت ویزیت سخن شاعر یا نویسنده را با خط و رنگ بازگو می‌نماید. نگارگری ایرانی همواره در عرصة هنر کتاب‌آرایی رشد می‌نماید و با عناصر بصری صفحه پیوند بی‌واسطه‌ای داشته است.